Trang Chính1
Bất ngờ Lý Sơn Fri Apr 09, 2010 11:52 am
╬khoadkt╬
Cựu BQTGiới tính : 
Số bài gửi : 962
Nỗ Lực : 1947
Điểm Thưởng : 550
Tuổi : 35
Số bài gửi : 962 Nỗ Lực : 1947Điểm Thưởng : 550
Tuổi : 35
TP - Từ cửa Sa Kỳ bây giờ mỗi ngày có một chuyến tàu cao tốc ra đảo Lý Sơn, và ngược lại. Từ thành phố Quảng Ngãi có xe buýt đón khách về Sa Kỳ.
Tàu ra Lý Sơn chạy mất 45 - 60 phút. Trên đảo có cầu tàu chữ T, không còn cảnh khách phải trung chuyển lên bờ bằng ghe nhỏ hoặc thúng chai như trước. Giao thông thuận lợi, các tài nguyên trên đảo đã có thể khai thác để phát triển Lý Sơn thành một đảo du lịch lý tưởng.
Tượng đài và nhà trưng bày đội Hoàng Sa
Thương hiệu hải đội Hoàng Sa
Trên bản đồ địa lý Việt Nam, Sa Kỳ nhô ra biển Đông khá xa, nằm ở kinh độ gần Hoàng Sa nhất. Cũng rất gần thương cảng Hội An cho nên ngày trước hải sản quý hiếm như đồi mồi, hải sâm, ốc tai tượng... khai thác được ở Cù Lao Ré rất dễ tiêu thụ.
Ngư dân ở đây giỏi nghề đi biển, thông thạo luồng tuyến. Tài nguyên dồi dào ở quần đảo Hoàng Sa đã có sức hấp dẫn, thu hút họ từ thuở mới vào đây lập nghiệp. Vì thế biên chế của đội Hoàng Sa chủ yếu được tuyển chọn ở đây, các chúa Nguyễn, vua Nguyễn chọn Cù Lao Ré (đảo Lý Sơn) làm điểm xuất phát của đội Hoàng Sa là hợp lý nhất.
Quần đảo Hoàng Sa thuộc lãnh thổ nước Đại Việt kể từ khi người Việt định cư ở phủ Tư Nghĩa, nay là tỉnh Quảng Ngãi. Dưới thời các chúa Nguyễn quần đảo Hoàng Sa trực thuộc quản lý hành chính của Thừa tuyên Quảng Nam - dưới danh nghĩa nhà Lê; về sau thuộc phủ Quảng Nghĩa.
Đầu thế kỷ XVII các bậc tiền hiền hai xã An Vĩnh và An Hải, ở phía bắc cửa Sa Kỳ, đưa dân di cư ra Cù Lao Ré khai canh hai phường An Vĩnh và An Hải.
Đến đầu triều Nguyễn, năm Gia Long thứ 3 (1804), khi dân số phát triển hai phường trên Cù Lao Ré được trở thành hai đơn vị hành chính độc lập.
Trong gần ba thế kỷ, hòn đảo nhỏ giữa đại dương đã dâng hiến nhiều trai tráng của mình cho các suất đội Hoàng Sa thực thi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Dày đặc di tích lịch sử - văn hóa
Trong chuyến ra Lý Sơn mới đây, điểm đến đầu tiên của chúng tôi khi vừa lên bờ là đình làng An Vĩnh, nơi thờ tiền hiền sáu họ tộc khai phá xây dựng làng xã cách đây bốn thế kỷ. Cũng là nơi từng tổ chức nhiều lễ tế sống tiễn đưa thủy binh hải đội Hoàng Sa ra biển làm nhiệm vụ. Đình làng trở thành phế tích trong chiến tranh vừa mới được cơ quan bảo tàng tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi tái thiết đồng thời với đình làng An Hải.
Tôi ra đảo cùng chuyến với đoàn công tác của Sở VHTT-DL về làm việc với chính quyền huyện Lý Sơn chuẩn bị cho lễ khánh thành các công trình: Tượng đài đội Hoàng Sa kiêm quản đội Bắc Hải; nhà trưng bày đội Hoàng Sa; đình làng An Vĩnh và An Hải.
Lễ khánh thành các công trình này sẽ tổ chức vào ngày 16-3 âm lịch sắp tới, gắn với lễ khao lề thế (lễ truy điệu sống trước khi lên đường) lính Hoàng Sa qui mô lớn do ngành VHTT-DL phối hợp với chính quyền địa phương và các tộc họ trên đảo tổ chức.
Đây cũng là một bước chuẩn bị các điều kiện để tiến tới tổ chức festival biển qui mô cấp quốc gia vào năm 2012. festival biển Lý Sơn dự kiến chọn lễ khao lề thế lính Hoàng Sa làm điểm nhấn để xâu chuỗi các lễ hội văn hoá thể thao truyền thống của cư dân biển đảo.
Lễ tế có một không hai
Đó là một di sản văn hoá phi vật thể gắn với di tích Âm Linh tự, nơi thờ vong hồn những liệt sĩ Hoàng Sa, nơi lập đài chiến sĩ trận vong; và gắn với nhà thờ của các họ tộc trên đảo.
Chiếc thuyền giấy có hình nhân, gạo, thực phẩm... được thả xuống biển sau lễ tế
Sự gian khổ, hiểm nguy và nhiều rủi ro trong các chuyến đi của hải đội Hoàng Sa trước đây ngày nay vẫn còn lưu truyền trong những câu ca bi tráng: Hoàng Sa trời nước mênh mông/Người đi thì có mà không thấy về; Hoàng Sa lắm đảo nhiều cồn/ Chiếc chiếu bó tròn mấy sợi dây mây…
Gian khổ, hiểm nguy nhưng họ không hề từ nan. “Từ độ mang gươm đi mở nước” người dân Cù Lao Ré đã rất có ý thức về nghĩa vụ của mình đối với sứ mạng thiêng liêng: Hoàng Sa đi có về không - Lệnh vua sai phải quyết lòng ra đi.
Vì thế ký ức đối với những người trong quá trình thực thi nhiệm vụ đã phải bỏ xác nơi biển cả xa xôi nhất của Tổ quốc giờ đây trở thành một niềm tự hào được nhiều thế hệ, nhiều dòng họ tôn vinh.
Ngày trước tại Âm Linh tự, tại đình làng An Vĩnh, đình hàng An Hải biết bao lần đã diễn ra lễ tế sống thủy binh đội Hoàng Sa trước mỗi chuyến đi, nghi lễ dành cho những cảm tử quân trên biển trước ngày họ nhổ neo ra khơi. Nghi lễ ấy đời đời tiếp nối.
Trên đảo Lý Sơn còn có rất nhiều di tích khác liên quan đến đội Hoàng Sa như miếu thờ và mộ chiêu hồn cai đội Phạm Quang Ảnh, người chỉ huy đội Hoàng Sa từng được sắc phong Thượng đẳng thần; mộ chiêu hồn chánh đội Phạm Hữu Nhật. Tên của hai ông đã được đặt tên cho hai hòn đảo ở Hoàng Sa, nơi hai ông phụng chỉ ra dựng bia chủ quyền của Việt Nam.
Lễ khao lề thế lính hết sức trang nghiêm, con cháu các tộc họ trên đảo đều tham dự, vì tộc họ nào cũng có con em đầu quân vào hải đội Hoàng Sa, và không ít người mãi mãi không về. Họ đã hi sinh để khẳng định chủ quyền của Việt Nam ở Hoàng Sa.
Mộ chiêu hồn chánh đội Hoàng Sa Phạm Hữu Nhật
Lễ khao lề thế lính ngày nay vẫn giữ nghi thức kính cẩn như xưa. Có những linh vị ghi tên tuổi những người lính đã hi sinh. Lễ tất, các linh vị được đốt, tro tàn được đổ xuống biển như người lính năm xưa đã bỏ xác giữa đại dương.
Có những con thuyền giấy được thả xuống biển. Trên thuyền có hình nhân tượng trưng cho người lính; có đầy đủ gạo, muối, thực phẩm, rượu, nước, củi lửa, quân trang, quân dụng của thuỷ binh hải đội Hoàng Sa khi đi làm nhiệm vụ trên biển đảo.
Phong phú tài nguyên du lịch
Trên diện tích hơn 10 km2 của Lý Sơn có hơn 10 ngôi đình - chùa, hơn 30 ngôi lăng miếu, trong số đó có hai di tích Lịch sử Văn hóa (LSVH) cấp quốc gia và sáu di tích LSVH cấp tỉnh.
Lý Sơn có mật độ dân số lớn nhất so với các đảo khác (gần 2.000 người/km2) nên tài nguyên nhân văn rất phong phú. Cộng đồng dân cư Lý Sơn có tổ chức hành chính như ở trong đất liền; có đầy đủ các thiết chế văn hoá theo nền tảng văn hoá làng xã Việt Nam.
Đặc biệt có khá nhiều ngôi nhà rường cổ tường xây, những ngôi nhà thờ họ theo kiến trúc truyền thống của người Việt. Bên cạnh văn hoá Việt vẫn còn in đậm dấu ấn văn hoá Sa Huỳnh và văn hoá Champa, tiêu biểu là dinh bà Thiên Y-A-NA.
Hệ sinh thái biển đảo Lý Sơn rất đa dạng. Ở đây có năm ngọn núi, tạo ra những hang động, suối thác hùng vĩ, trong đó có 4 ngọn còn mang dấu vết miệng núi lửa.
Ngoài nguồn lợi hải sản Lý Sơn được mệnh danh là “vương quốc tỏi”. Tỏi Lý Sơn có hương vị thơm ngon nhờ lớp đất cát có vôi ở ven biển. Giá tỏi Lý Sơn luôn luôn đứng đầu bảng trên thị trường.
Từ nền kinh tế nông - ngư, ngoài văn hóa ẩm thực miền biển Lý Sơn có đặc sản bánh ít lá gai. Trên đảo cây bắp (ngô) là nguồn lương thực chính, cây gai là sản phẩm hàng hoá. Sợi gai phục vụ cho nghề cá như chắp bả, đan lưới, đánh nhợ. Lá gai giã với bột nếp làm bánh ít đen có nhuỵ đậu xanh, đậu phụng và dừa tạo ra hương vị khác hẳn bánh ít đen của Huế, của Hội An. v.v…
Tài nguyên phong phú lộ diện bên những những bãi cát trắng chạy dài, nước biển trong xanh soi bóng các di tích - thắng cảnh, Lý Sơn hội đủ các điều kiện để xây dựng thành đảo du lịch văn hóa, sinh thái, nghỉ dưỡng và du lịch hồi tưởng, du lịch về nguồn.
www.tienphong.vn
Tàu ra Lý Sơn chạy mất 45 - 60 phút. Trên đảo có cầu tàu chữ T, không còn cảnh khách phải trung chuyển lên bờ bằng ghe nhỏ hoặc thúng chai như trước. Giao thông thuận lợi, các tài nguyên trên đảo đã có thể khai thác để phát triển Lý Sơn thành một đảo du lịch lý tưởng.
Tượng đài và nhà trưng bày đội Hoàng Sa
Thương hiệu hải đội Hoàng Sa
Trên bản đồ địa lý Việt Nam, Sa Kỳ nhô ra biển Đông khá xa, nằm ở kinh độ gần Hoàng Sa nhất. Cũng rất gần thương cảng Hội An cho nên ngày trước hải sản quý hiếm như đồi mồi, hải sâm, ốc tai tượng... khai thác được ở Cù Lao Ré rất dễ tiêu thụ.
Ngư dân ở đây giỏi nghề đi biển, thông thạo luồng tuyến. Tài nguyên dồi dào ở quần đảo Hoàng Sa đã có sức hấp dẫn, thu hút họ từ thuở mới vào đây lập nghiệp. Vì thế biên chế của đội Hoàng Sa chủ yếu được tuyển chọn ở đây, các chúa Nguyễn, vua Nguyễn chọn Cù Lao Ré (đảo Lý Sơn) làm điểm xuất phát của đội Hoàng Sa là hợp lý nhất.
Quần đảo Hoàng Sa thuộc lãnh thổ nước Đại Việt kể từ khi người Việt định cư ở phủ Tư Nghĩa, nay là tỉnh Quảng Ngãi. Dưới thời các chúa Nguyễn quần đảo Hoàng Sa trực thuộc quản lý hành chính của Thừa tuyên Quảng Nam - dưới danh nghĩa nhà Lê; về sau thuộc phủ Quảng Nghĩa.
Đầu thế kỷ XVII các bậc tiền hiền hai xã An Vĩnh và An Hải, ở phía bắc cửa Sa Kỳ, đưa dân di cư ra Cù Lao Ré khai canh hai phường An Vĩnh và An Hải.
Đến đầu triều Nguyễn, năm Gia Long thứ 3 (1804), khi dân số phát triển hai phường trên Cù Lao Ré được trở thành hai đơn vị hành chính độc lập.
Trong gần ba thế kỷ, hòn đảo nhỏ giữa đại dương đã dâng hiến nhiều trai tráng của mình cho các suất đội Hoàng Sa thực thi nhiệm vụ bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Dày đặc di tích lịch sử - văn hóa
Trong chuyến ra Lý Sơn mới đây, điểm đến đầu tiên của chúng tôi khi vừa lên bờ là đình làng An Vĩnh, nơi thờ tiền hiền sáu họ tộc khai phá xây dựng làng xã cách đây bốn thế kỷ. Cũng là nơi từng tổ chức nhiều lễ tế sống tiễn đưa thủy binh hải đội Hoàng Sa ra biển làm nhiệm vụ. Đình làng trở thành phế tích trong chiến tranh vừa mới được cơ quan bảo tàng tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi tái thiết đồng thời với đình làng An Hải.
Tôi ra đảo cùng chuyến với đoàn công tác của Sở VHTT-DL về làm việc với chính quyền huyện Lý Sơn chuẩn bị cho lễ khánh thành các công trình: Tượng đài đội Hoàng Sa kiêm quản đội Bắc Hải; nhà trưng bày đội Hoàng Sa; đình làng An Vĩnh và An Hải.
Lễ khánh thành các công trình này sẽ tổ chức vào ngày 16-3 âm lịch sắp tới, gắn với lễ khao lề thế (lễ truy điệu sống trước khi lên đường) lính Hoàng Sa qui mô lớn do ngành VHTT-DL phối hợp với chính quyền địa phương và các tộc họ trên đảo tổ chức.
Đây cũng là một bước chuẩn bị các điều kiện để tiến tới tổ chức festival biển qui mô cấp quốc gia vào năm 2012. festival biển Lý Sơn dự kiến chọn lễ khao lề thế lính Hoàng Sa làm điểm nhấn để xâu chuỗi các lễ hội văn hoá thể thao truyền thống của cư dân biển đảo.
Lễ tế có một không hai
Đó là một di sản văn hoá phi vật thể gắn với di tích Âm Linh tự, nơi thờ vong hồn những liệt sĩ Hoàng Sa, nơi lập đài chiến sĩ trận vong; và gắn với nhà thờ của các họ tộc trên đảo.
Chiếc thuyền giấy có hình nhân, gạo, thực phẩm... được thả xuống biển sau lễ tế
Sự gian khổ, hiểm nguy và nhiều rủi ro trong các chuyến đi của hải đội Hoàng Sa trước đây ngày nay vẫn còn lưu truyền trong những câu ca bi tráng: Hoàng Sa trời nước mênh mông/Người đi thì có mà không thấy về; Hoàng Sa lắm đảo nhiều cồn/ Chiếc chiếu bó tròn mấy sợi dây mây…
Gian khổ, hiểm nguy nhưng họ không hề từ nan. “Từ độ mang gươm đi mở nước” người dân Cù Lao Ré đã rất có ý thức về nghĩa vụ của mình đối với sứ mạng thiêng liêng: Hoàng Sa đi có về không - Lệnh vua sai phải quyết lòng ra đi.
Vì thế ký ức đối với những người trong quá trình thực thi nhiệm vụ đã phải bỏ xác nơi biển cả xa xôi nhất của Tổ quốc giờ đây trở thành một niềm tự hào được nhiều thế hệ, nhiều dòng họ tôn vinh.
Ngày trước tại Âm Linh tự, tại đình làng An Vĩnh, đình hàng An Hải biết bao lần đã diễn ra lễ tế sống thủy binh đội Hoàng Sa trước mỗi chuyến đi, nghi lễ dành cho những cảm tử quân trên biển trước ngày họ nhổ neo ra khơi. Nghi lễ ấy đời đời tiếp nối.
Trên đảo Lý Sơn còn có rất nhiều di tích khác liên quan đến đội Hoàng Sa như miếu thờ và mộ chiêu hồn cai đội Phạm Quang Ảnh, người chỉ huy đội Hoàng Sa từng được sắc phong Thượng đẳng thần; mộ chiêu hồn chánh đội Phạm Hữu Nhật. Tên của hai ông đã được đặt tên cho hai hòn đảo ở Hoàng Sa, nơi hai ông phụng chỉ ra dựng bia chủ quyền của Việt Nam.
Lễ khao lề thế lính hết sức trang nghiêm, con cháu các tộc họ trên đảo đều tham dự, vì tộc họ nào cũng có con em đầu quân vào hải đội Hoàng Sa, và không ít người mãi mãi không về. Họ đã hi sinh để khẳng định chủ quyền của Việt Nam ở Hoàng Sa.
Mộ chiêu hồn chánh đội Hoàng Sa Phạm Hữu Nhật
Lễ khao lề thế lính ngày nay vẫn giữ nghi thức kính cẩn như xưa. Có những linh vị ghi tên tuổi những người lính đã hi sinh. Lễ tất, các linh vị được đốt, tro tàn được đổ xuống biển như người lính năm xưa đã bỏ xác giữa đại dương.
Có những con thuyền giấy được thả xuống biển. Trên thuyền có hình nhân tượng trưng cho người lính; có đầy đủ gạo, muối, thực phẩm, rượu, nước, củi lửa, quân trang, quân dụng của thuỷ binh hải đội Hoàng Sa khi đi làm nhiệm vụ trên biển đảo.
Phong phú tài nguyên du lịch
Trên diện tích hơn 10 km2 của Lý Sơn có hơn 10 ngôi đình - chùa, hơn 30 ngôi lăng miếu, trong số đó có hai di tích Lịch sử Văn hóa (LSVH) cấp quốc gia và sáu di tích LSVH cấp tỉnh.
Lý Sơn có mật độ dân số lớn nhất so với các đảo khác (gần 2.000 người/km2) nên tài nguyên nhân văn rất phong phú. Cộng đồng dân cư Lý Sơn có tổ chức hành chính như ở trong đất liền; có đầy đủ các thiết chế văn hoá theo nền tảng văn hoá làng xã Việt Nam.
Đặc biệt có khá nhiều ngôi nhà rường cổ tường xây, những ngôi nhà thờ họ theo kiến trúc truyền thống của người Việt. Bên cạnh văn hoá Việt vẫn còn in đậm dấu ấn văn hoá Sa Huỳnh và văn hoá Champa, tiêu biểu là dinh bà Thiên Y-A-NA.
Hệ sinh thái biển đảo Lý Sơn rất đa dạng. Ở đây có năm ngọn núi, tạo ra những hang động, suối thác hùng vĩ, trong đó có 4 ngọn còn mang dấu vết miệng núi lửa.
Ngoài nguồn lợi hải sản Lý Sơn được mệnh danh là “vương quốc tỏi”. Tỏi Lý Sơn có hương vị thơm ngon nhờ lớp đất cát có vôi ở ven biển. Giá tỏi Lý Sơn luôn luôn đứng đầu bảng trên thị trường.
Từ nền kinh tế nông - ngư, ngoài văn hóa ẩm thực miền biển Lý Sơn có đặc sản bánh ít lá gai. Trên đảo cây bắp (ngô) là nguồn lương thực chính, cây gai là sản phẩm hàng hoá. Sợi gai phục vụ cho nghề cá như chắp bả, đan lưới, đánh nhợ. Lá gai giã với bột nếp làm bánh ít đen có nhuỵ đậu xanh, đậu phụng và dừa tạo ra hương vị khác hẳn bánh ít đen của Huế, của Hội An. v.v…
Tài nguyên phong phú lộ diện bên những những bãi cát trắng chạy dài, nước biển trong xanh soi bóng các di tích - thắng cảnh, Lý Sơn hội đủ các điều kiện để xây dựng thành đảo du lịch văn hóa, sinh thái, nghỉ dưỡng và du lịch hồi tưởng, du lịch về nguồn.
Thanh Tùng
www.tienphong.vn
Quà Tặng Donate
